Syrische vluchtelingen maken nieuwe start in Turkije

United Work hielp dit jaar ruim 200 Syrische vluchtelingen in Turkije aan legaal werk. Het Nederlandse initiatief krijgt steun van Turkse en Nederlandse bedrijven en multinationals. Volgend jaar moeten er drie keer zoveel vluchtelingen aan een baan worden geholpen.

Elke werkdag voor half acht ’s ochtends stapt Mohamad Sawas (28) uit Aleppo op de bus, de drukke ochtendspits van Istanboel in, om op tijd op zijn werk te zijn: de fabriek van de Brits-Nederlandse multinational Unilever waar onder meer levensmiddelen als Knorr soep en drankjes als Lipton thee worden geproduceerd.

‘Unilever zorgde ervoor dat ik deze werkvergunning kreeg’, zegt Mohamad terwijl hij trots zijn kaart laat zien. ‘Ik heb nu een jaarcontract om als medewerker world class manufacturing bij te dragen aan de kwaliteitsbewaking. Echt geweldig. Ik leer enorm veel bij.’

Na de oorlogsellende die hij en zijn familie in Syrië jaren moesten doorstaan, stapte Mohamad met zijn felbegeerde werkvergunning een totaal andere wereld binnen.

‘Onze flat lag aan de frontlinie. Drie keer ontsnapte ik aan de dood in ons deel van Aleppo dat door het regime wordt gecontroleerd. Een keer trof een raket de derde verdieping van onze flat. Wij overleefden doordat we op de vierde verdieping woonden. Onze buurvrouw en haar dochter, die net was afgestudeerd voor apotheker, vonden de dood bij een raketinslag’, vertelt Mohamad  zacht.

Om aan het gevaar te ontsnappen en verder te kunnen studeren, vluchtte hij in 2015 naar Turkije. ‘Van Aleppo naar de Turkse grensstad Gaziantep was voor de oorlog maar 2 uur. Nu kostte het me drie dagen. Via Damascus naar Libanon en van daar per boot naar de Turkse havenstad Mersin’. Zijn ouders hadden het geld niet om zijn reiskosten van zo’n 400 dollar te betalen. ‘Mijn moeder besloot om een van haar gouden ringen te verkopen. Dat was heel emotioneel. We moesten allebei huilen’.

United Work

Mohamad is een van de ruim 200 Syrische vluchtelingen die dit jaar dankzij een Nederlands project legaal werk heeft gevonden in Turkije. Het gaat om een initiatief van voormalig minister Lilianne Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

Het project, dat begin dit jaar van start ging, kreeg de naam United Work en komt voort uit de in Eindhoven gevestigde IP Groep. Dat bedrijf heeft ruim 20 jaar ervaring met arbeidsbemiddeling en re-integratieprogramma’s op de arbeidsmarkt.

United Work haalde zijn doelstelling van 200 banen voor Syriërs in dit eerste jaar al in september. Tien procent van hen is vrouw. Daarnaast zijn er ruim 120 vacatures waar vluchtelingen op kunnen solliciteren.

‘We hebben meer dan 1.800 kandidaten aan bedrijven voorgesteld’, zegt Enis Kösem, general manager van United Work. ‘In onze database zitten zeker 2300 CV’s. Bijna 260 vluchtelingen zijn door ons getraind, van wie 151 met een hogere opleiding en 105 handarbeiders.’

Voor 2018 is met Den Haag een drie maal hogere doelstelling, 600 banen, afgesproken. ‘Binnen een maand van onze nieuwe periode, die eind volgend jaar afloopt, hebben we al weer 77 vacatures vervuld met vluchtelingen’, zegt Kösem opgetogen.

Sinds begin 2016 kunnen Syrische vluchtelingen in aanmerking komen voor een werkvergunning in Turkije. In sectoren als textiel, de bouw, industrie, onderwijs en gezondheidszorg. Het recht op een werkvergunning is een belangrijk onderdeel van het akkoord tussen de EU en Turkije van maart 2016 om de vluchtelingenstroom naar Europa te belemmeren.

Zwart werk

Van de meer dan 3,28 miljoen geregistreerde Syrische vluchtelingen in Turkije hebben er tot begin dit jaar nog geen 14.000 een werkvergunning gekregen, meestal voor een jaar.

Naar schatting 650.000 Syriërs hebben werk in Turkije gevonden. Van deze kwetsbare groep werkt 98 procent in het zwarte circuit, ook kinderen. Dat illegale werk betekent uitbuiting, zes lange werkdagen per week van 10 tot 12 uur, en geen enkele verzekering tegen ziekte of werkloosheid.

Niet alleen grote Nederlandse bedrijven als Unilever, Vanderlande bagagesystemen en distributiecentra, en Rabobank doen mee aan het initiatief van United Work. Ook Turkse bedrijven als Turkcell, de vleesfabriek Bonfilet, tandkliniek MedicaDent, textiel- en meubelbedrijven, en buitenlandse bedrijven als Vodafone, H&M, en Puma hebben Syrische vluchtelingen via het Nederlandse project gerekruteerd.

Belangstelling voor het initiatief is er inmiddels ook van Duitsland, Zwitserland, België, en Japan, aldus de directeur van United Work, Frank Damen. ‘Een delegatie van de Europese Unie uit Ankara kwam bij ons kantoor op bezoek in Istanboel. Ze waren heel enthousiast over de coaching die wij vluchtelingen geven om hen voor te breiden op de arbeidsmarkt’.

Een van de trainers bij United Work is zelf vluchteling, Huda al-Helal. Ook zij liet de oorlog in Aleppo achter zich en begon twee jaar geleden in Turkije een nieuw leven. Als Syrische heeft ze dezelfde taal en cultuur als de mannen en vrouwen die via een intensief leer-werk traject van twee weken worden klaargestoomd voor een baan.

Ze staat dicht bij de leefwereld van de deelnemers die op zoek zijn naar werk. Dat is duidelijk te zien aan de lichaamstaal tussen haar en haar lotgenoten. ‘Ik hou heel erg van mijn baan’, zegt ze. ‘Hier ben ik gelukkig’.

Uit het verkennend onderzoek in Istanboel, dat vooraf ging aan het opstarten van United Work, bleek dat maatschappelijk verantwoord ondernemen voor bijna driekwart van de bedrijven die wilden meedoen de voornaamste reden was om Syrische arbeidskrachten in dienst te nemen.

Dat geldt ook voor Unilever. ‘We hebben 5.000 werknemers in dienst in Turkije en we willen ons steentje bijdragen aan de integratie van vluchtelingen in de Turkse samenleving’, aldus Steven Gross, de regionale vicepresident personeelsbeleid van Unilever.

Brug slaan

‘Met United Work hebben we afgesproken dat we openstaan voor vluchtelingen als kandidaten voor vacatures en kansen voor hen binnen Unilever willen bieden. We zijn blij dat we tot dusverre onze eerste twee vluchtelingen hebben aangenomen en hen konden helpen bij het verkrijgen van de benodigde documenten in Turkije.’

Ook directeur Frank Damen van United Work toont zich tevreden over de huidige resultaten, de uitbreiding van het project naar de steden Izmir en Bursa, en de groeiende belangstelling van andere landen voor het project. ‘Op deze manier kan er een brug worden geslagen tussen vluchtelingen en werkgevers, die moet leiden tot een legale en duurzame arbeidsrelatie, en een zinvol verblijf in Turkije.’

Marc Guillet is journalist. Hij schrijft sinds 1983 over Turkije en was van 2006 tot 2019 correspondent in Istanbul.

Recente berichten

Recente reacties

    Archieven

    Categorieën

    Meta

    Deze website gebruikt cookies om uw ervaring te verbeteren. Door op de 'accepteer' knop of andere links in de site te klikken, geeft u aan hiermee akkoord te gaan.