Sociaal ondernemen in de Arabische wereld, leer het van de ervaringsdeskundigen. Aflevering 3 (slot): Maximilian Abouleish-Boes
Een bedrijf beginnen in Libanon, Jordanië of Egypte, gedreven door idealen, hoe doe je dat? Drie ondernemers uit de regio gaven onlangs in Wageningen een Masterclass aan potentiële collega’s en presenteerden zich aan het Nederlandse publiek. Joslin Kehdy, Bashar Humeid en Maximilian Abouleish-Boes maken deel uit van een groeiende wereldwijde beweging die streeft naar een socialere en milieuvriendelijkere inrichting van de economie.
Allen werden voor gek verklaard omdat ze onmogelijke dromen zouden najagen en niet naar snelle oplossingen of succes zochten. Nu hun werk vruchten blijkt af te werpen, loont het de moeite van hen te horen wat er komt kijken bij idealistische ondernemen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Hun aanpak is verschillend maar over enkele zaken zijn ze het eens: de regio is lang niet zo droog en onvruchtbaar – en dus geschikter voor landbouw – als veelal gedacht. Daarnaast biedt de hoogopgeleide bevolking veel kansen. Ten slotte hechten de drie veel belang aan de relatie met lokale gemeenschappen. Het betrekken van plaatselijke boeren, ondernemers en consumenten is de beste garantie om een werkelijk duurzame impact te hebben.
In drie portretjes stellen we ze aan je voor: Joslin Kehdy, oprichter en directeur van het Libanese Recycle Lebanon, beet het spits af. Daarna was het de beurt aan Bashar Humeid, oprichter van Meezan.cc en medeoprichter van Yanboot.com. We sluiten het drieluik nu af met Maximilian Abouleish-Boes.
Maximilian werd geboren in Duitsland. Als student kwam hij in 2010 bij toeval terecht bij SEKEM, een onderneming die zich toelegt op duurzame ontwikkeling en in Egypte werd opgericht. Hij mocht onderzoek doen voor zijn Masters’ opleiding. Hij viel als een blok voor SEKEM, was zelfs een tijd getrouwd met de kleindochter van oprichter Ibrahim Abouleish, en is niet meer weg gegaan.
SEKEM werd in 1977 opgericht door Dr. Ibrahim Abouleish. De Egyptenaar had tussen zijn twintigste en veertigste in Europa gewoond. Tijdens een bezoek aan zijn vaderland zag hij hoe de traditionele landbouwmethodes in Egypte waren verdwenen. Duizenden jaren was de landbouwcultuur gebaseerd geweest op seizoensoverstromingen van de Nijl. Sinds de aanleg van de Aswandam, in het zuiden van Egypte, waren er geen overstromingen meer, en daarom ook geen vruchtbare slib-afzettingen. Boeren gingen massaal over op chemicaliën en landbouwgif.
Bij het zien van de uitputting van het land door de nieuwe landbouwmethodes kreeg Ibrahim Abouleish een idee om het weer duurzaam te ontwikkelen. Op een stuk woestijnland 60 km ten noorden van Cairo ging hij aan het werk om het woestijnland nieuw leven in te blazen met behulp van biodynamische landbouwmethoden.
Maximilian maakt inmiddels deel uit van het SEKEM-managementteam. Tijdens het bezoek aan Wageningen spreekt hij gepassioneerd over het bedrijf. De visie van de SEKEM-grondlegger op landbouw is volgens hem cruciaal geweest voor het succes. “Ibrahim voorzag dat de uitvoering van zijn idee wel 200 jaar zou duren en dat schrok hem helemaal niet af. Sterker nog, die visie was een inspiratie voor vele anderen, zowel Egyptenaren als bezoekende Europeanen.”
“Met hun eerste lening investeerde hij in een tractor en in een piano, dat zegt toch alles.”
Kenmerkend voor die visie is dat Abouleish consequent koos voor een holistische ontwikkeling van het bedrijf, waarin het economische, maatschappelijke, culturele en ecologische leven allemaal een plek hebben. Maximilian: “Met hun eerste lening investeerde hij in een tractor en in een piano, dat zegt toch alles.”
De SEKEM-gemeenschap is in de loop der tijd organisch uitgebouwd. Na 45 jaar wonen en werken er meer dan 2000 mensen. Er wordt winst gemaakt en waarde gecreëerd vanuit vijf bedrijven: ze produceren voedsel, textiel, medicijnen, in variatie om weerbaar te zijn, en er wordt geëxporteerd naar het buitenland. In de gemeenschap krijgen 2500 kinderen onderwijs. SEKEM startte bovendien in 2012 de Heliopolis Universiteit, de eerste universiteit in de regio met holistische duurzame ontwikkeling als hoofddoel. Daarnaast is SEKEM in de westelijke woestijn in Egypte aan een tweede gemeenschap begonnen, een replica van het moederlandbouwbedrijf en de moedergemeenschap.
Maximilian had het als Duitser soms moeilijk met de onbekende cultuur van Egypte. “Het kan heel frustrerend zijn als mensen in een ander land niet hetzelfde belangrijk vinden als jij. Ik moest echt leren om dat los te laten. Maar nu geniet ik ervan hoe het er in Egypte aan toegaat, in het moment leven, het belang van relaties. En ik zie dat ik dingen heb bij te dragen vanuit mijn cultuur.”
Maximilian is inmiddels de Sustainable Development Lead voor het SEKEM-initiatief, dat het economische, maatschappelijke, culturele en ecologische leven integreert om urgente maatschappelijke problemen aan te pakken. De huidige prioriteiten zijn ontwikkeling van ecosystemen, mitigatie van klimaatverandering en biodiversiteit.
Een lange termijnvisie blijft voor hem fundamenteel. “Na het overlijden van Ibrahim in 2017 kwamen we bij elkaar en besloten dat we nog steeds voor de lange termijn moeten plannen: Waar willen we dat Egypte is over 40 jaar? En wat betekent dat voor onze rol? Zo hebben we een strategie ontwikkeld voor de komende tien jaar.” Onlangs is een grote stap gezet door te bepalen dat SEKEM geen familiebedrijf meer is maar eigendom van een trustfonds.
In de context van een wereldwijd streven naar verduurzaming van voedselproductie, en een roep om rechtvaardiger economische modellen, zou Maximilian graag zien dat producenten en consumenten samen in gesprek gaan. “Ze zouden elkaar in de ogen moeten kijken, onderzoeken welke behoefte er is en de waarde van iets bepalen. Die traditionele marktplaats bestaat niet meer, maar wij proberen bij SEKEM iets te ontwikkelen dat daarop aansluit en een microkosmos van de maatschappij vormt waarin alle verschillende elementen samenkomen. Als de systemen wereldwijd instorten zoals nu al in Libanon gebeurt, dan zouden de tweeduizend boeren en producenten die in onze microkosmos samenwerken overeind blijven.’
Op 31 augustus en 1 september spraken Joslin, Bashar en Maximilian tijdens een masterclass en een publieksevent op de universiteit in Wageningen. De opname van het publieksevent is terug te zien op ons YouTube kanaal.
De bijeenkomsten waren georganiseerd door het Grote Midden Oosten Platform in samenwerking met Vriendenkring SEKEM en StartHub Wageningen, en met steun van de Iona Stichting.
De bijeenkomsten sloten aan op het Green MENA Network project van het Grote Midden Oosten Platform, waarin duurzame initiatieven in het Midden-Oosten en Noord-Afrika (MENA) in kaart worden gebracht. Het project heeft als doel mensen en organisaties in Nederland te motiveren om in het Midden-Oosten samenwerkingsverbanden aan te gaan die gebaseerd zijn op duurzaamheid en zorg voor milieu en samenleving. Meer informatie op deze webpagina of via info@hetgrotemiddenoostenplatform.nl.
Deel dit bericht via
Recente reacties